‘Blijf bedekt, maar ga met je tijd mee’
Door Renee van Dongen
Er wonen hier verschillende bevolkingsgroepen met ieder hun eigen tradities, en denkwijzen. Die culturen beïnvloeden elkaar, zou je zeggen. Maar is dat zo? Ik zocht uit in hoeverre de Westerse kledingstijl de mode van moslima’s verandert. Ik raadpleegde verschillende bronnen en sprak ‘Mipsters’. Mijn conclusie is verrassend!
Westerse Moslima’s houden zich aan de algemene voorschriften en laten zich er tegelijkertijd niet van weerhouden om zich leuk te kleden. Volgens imam Mohammed Cheppih zijn de richtlijnen die de islam geeft over kleding wel de meest ideale manier van kleden. Maar religie blijft persoonlijk. “Uiteindelijk moet je het zelf invullen. Islamitische kleding bestaat niet, moslims passen hun kleding aan de lokale context aan”, zegt Cheppih in het artikel ‘Moslima op hakken’ (NRC, 2012). Toch is opvallende of te strakke kleding niet in de geest van de Islam volgens de imam. Cheppih: “Het idee van het bedekken van het lichaam is om de aandacht op jou als mens te vestigen en niet op de buitenkant. Maar iemand met een hoofddoek is niet vromer dan iemand zonder hoofddoek.”
Huid niet zichtbaar
Bedekking is en blijft de belangrijkste eis aan mode voor moslimvrouwen. Het uitgangspunt van de Islam is dat vrouwen alle private delen moeten bedekken. Dit betekent dat alle lichaamsdelen behalve handen en het gezicht bedekt moeten zijn. Ondanks dat het gezicht vrij mag blijven, mogen oren en het haar niet zichtbaar zijn. Of voeten ook tot de private delen horen, is binnen de Islam discutabel. De meeste Moslima’s bedekken de voeten daarom wel, voor de zekerheid. Daarnaast moet kleding dik genoeg zijn om transparantie tegen te gaan en lang genoeg om alle private delen van de vrouw te bedekken. Als de huid zichtbaar is door de kleding heen, is er geen bedekking, of de stof dik of dun is. Dit kan een jurk zijn maar ook een hoofddoek of sokken. Alle kledingitems moeten hieraan voldoen (Vragen en Islam, 2013).
Skinny jeans met hoofddoek
Op dit punt is al een groot contrast te zien tussen de twee ‘stijlen’. Kijk bij warm weer een keer om je heen op straat en je ziet genoeg moslima’s op slippers of in een shirtje waarbij de armen niet volledig bedekt zijn. En daarbij dragen lang niet alle islamitische vrouwen een hoofddoek. Ahmed Ait Moha, onderzoeker bij Motivaction, zegt in hetzelfde artikel van het NRC dat hij ervan overtuigd is dat de hoofddoek vrouwen en meisjes ook niet belemmert om zich stijlvol te kleden. Hij deed onderzoek naar de denkbeelden over kleding en make-up en sprak hiervoor met 1.500 respondenten. Uit zijn onderzoek blijkt dat tweederde van de Nederlandse moslima’s vindt dat je hoge hakken goed kan combineren met het dragen van een hoofddoek. Eénvijfde van de respondenten is het hier niet mee eens. De rest heeft geen mening. Voor het dragen van skinny jeans zegt Ait Moha: “Werp een blik op het schoolplein van een willekeurige middelbare school en het stikt er van de skinny jeans met hoofddoek.” En voor uitbundig gebruik van make-up geldt bijna hetzelfde: 70 procent van de islamitische vrouwen vindt dat het moet kunnen.
Moslima op hakken
De kleding die past binnen het geloof moet niet dun zijn, waardoor het lichaam te zien is, niet te sierlijk en kleurrijk zijn waardoor de moslima aandacht trekt en niet dusdanig strak zijn waardoor zij de vorm van het lichaam toont. Geen ereplaats voor de skinny jeans dus. Naast kleding is de manier van lopen van belang. Een moslima mag niet met haar voeten op de grond stampen om zo haar private delen te laten zien. Dit wil zeggen dat wanneer de vrouw helemaal bedekt is, zij niet opvallend of uitdagend mag lopen en zo voorkomt dat haar sierlijkheden tentoon worden gesteld (Vragen en Islam, 2013). Lastig op hoge hakken!
Saai en eentonig of kleur en prints?
Layla Çelik, eigenaar van modeblog www.lanitanl.nl, is Nederlandse van Turkse afkomst. Bedekking is voor haar nog altijd een belangrijk onderdeel van haar kledingstijl. “De kleding van nu is te bloot en te strak, ook bij moslima’s die geen hoofddoek dragen. Je moet wel met de tijd meegaan maar vergeet niet dat je een moslima bent en dat je je aan bepaalde regels moet houden. Volgens Çelik komt er meer kleur en stijl in de kleding voor moslimvrouwen. “Vroeger was het saai, eentonig en kleurloos. Nu wordt het wat vrolijker met meer kleur en leuke prints maar toch goed bedekt, en daar houd ik van.” Haar tip voor de moderne moslima luidt dan ook: “Blijf bedekt maar ga wel met de tijd mee. Voeg wat meer kleur toe aan je kleding en hoofddoek, dat maakt het een stuk leuker!”
Mannen verleiden
De nieuwe generatie moslima’s zoekt een eigen weg tussen kledingvoorschriften en modetrends in westerse landen. De verandering in stijl is goed terug te zien. Misschien geen blote benen of laag uitgesneden topjes. Maar zeker wel felle kleuren, prints en hakken. Jonge moslimvrouwen houden zich aan de belangrijkste kledingvoorschriften en geven er verder een persoonlijke draai aan. Neem Nada (20) “In de islam gaat het erom dat je je schoonheid niet gebruikt om mannen te verleiden.” betoogt ze, “ oudere generaties dragen nog lange jurken. Wij zijn hier geboren en getogen, we passen ons aan.” Voor Nada is het belangrijk dat je jezelf kan zijn. Vrouwen moeten zich niet wegcijferen. “Veel mensen denken dat vrouwen met een hoofddoek er helemaal nooit leuk uitzien. Dat klopt niet. Je schoonheid is bedoeld voor je man. Thuis doe je hem af, dan zie je er wel leuk uit. Dat snappen mensen niet.”
Jongste modegeneratie is coming up
Historicus Aniek Smit deed onderzoek naar de motieven achter kleedgedrag van migranten. Ze keek hiervoor vooral naar de eerste en de tweede generatie. Het viel haar op dat de jonge generatie moslima’s een eigen kledingstijl ontwikkelt: vaak met een knipoog naar etnische kleding. De mode is zo populair dat winkelketens als H&M en Zara de kleding inmiddels ook in de collectie hebben, zoals de wijdvallende tuniekjes die moslima’s over een strakke broek dragen. Deze stijl biedt de mogelijkheid zowel bedekt als modieus gekleed te gaan. “De jongste generatie lijkt zich met deze bewuste keuze voor modieuze kleding die volgens hen binnen de islam past te onderscheiden van de generatie van hun ouders. Hun ouders ontbrak het volgens hen aan deze kennis”, zegt Smit.
Mipsters beïnvloeden Westerse kledingstijl
Religie is iets persoonlijks. Wel kan ik voorzichtig concluderen dat de kledingstijl van moslima’s wel degelijk beïnvloed wordt door westerse kleding. Maar, verrassend, ook andersom! De stijl van de moslima’s is zo populair dat winkels in Nederland de collecties aanpassen waardoor deze kleding ook gedragen kan worden door westerse vrouwen. De nieuwe kledingstijl die ontstaat door de mix van deze twee culturen, heeft het allemaal. Moderne kleding, veel kleur en leuke prints maar wel grotendeels volgens de voorschriften van de islam. Dat is waar een Moslimhipster voor staat. Een nieuwe kledingstijl is geboren, die van de Mipsters.
Renee van Dongen is freelance televisiejournalist. Contact? mail naar renee-94@live.nl